Enkele maanden geleden lanceerde River Cleanup een onderzoek bij meer dan 1000 Belgen over hun bewustzijn en attitude op vlak van plasticvervuiling. Dat de resultaten verbazen, is het minste wat erover gezegd kan worden. Thomas De Groote (CEO River Cleanup) en Colin Deblonde (CEO Dripl) schuiven samen aan tafel om alle resultaten uit de doeken te doen. Waarom sluikstorten nog zoveel Belgen? Hoe komt het dat de gemiddelde Belg eigenlijk niet goed weet wat microplastics zijn? Kan een duurzaam kantoor al een kleine stap zijn in de goede richting?
In het onderzoek vraagt River Cleanup aan 1000 Belgen welke milieuproblemen volgens hen de grootste impact hebben op onze samenleving. Daarbij is luchtvervuiling met stip nummer één (70%), maar wordt het toch op de voet gevolgd door plasticvervuiling (61%) en waterverontreiniging (61%) met een gedeelde tweede plaats. We maken ons dus duidelijk zorgen om de plasticproblematiek, maar toch onderschat 68% van de Belgen hoeveel plastic er jaarlijks in onze oceanen belandt. Spoiler alert - volgens Plastic Soup Foundation gaat het hier om 11 miljoen ton.
Nochtans kan de kennis over dit onderwerp een pak beter. Wanneer we vragen wat microplastics nu exact zijn, weet 53% van de Belgen daar niet direct antwoord op te geven. Toch is maar liefst 75% van de Belgen ervan overtuigd dat ze schadelijk zijn.
Die bezorgdheid is niet meer dan terecht. Volgens onderzoek drijven op dit moment zo’n 170.000 miljard stukjes microplastics aan de oppervlakte van onze oceanen. Die stukjes komen vrij uit kleding, zitten in cosmetica, noem maar op. Op dit moment consumeren we met z’n allen het equivalent van een bankkaart aan microplastics per week. De gevolgen daarvan zijn nog niet 100% duidelijk, maar ophoping kan leiden tot chronische ontstekingen en ze kunnen doordringen tot in onze weefsels.
Zoals uitgebreid besproken in ons interview met Karin Van Doorsselaer is recyclage natuurlijk niet de eerste oplossing. “De essentie van een verpakking is het product beschermen, als producten verloren gaan, is de impact nog veel groter,” klonk Karine. “De volgende stap is de principes van de circulaire economie toepassen. Zijnde in eerste instantie hergebruik en in laatste instantie het recycleren.”
Gelukkig geven de cijfers uit het onderzoek van River Cleanup hoop. Meer dan 62% van de Belgen is bereid om actief zijn gedrag te gaan aanpassen. Misschien moeten we dan starten met meer kraanwater te drinken? Anno 2023 koopt nog steeds 2 van de 3 Belgen water in plastic flessen in plaats van kraantjeswater te drinken. Daarbij kijkt toch 77% van de consument naar de bedrijven en de supermarkten om hier iets aan te veranderen. Nochtans kan deze kleine aanpassing een gezin van vier personen tot 1200 euro per jaar besparen én heb je 30 PMD-zakken per jaar minder. En zeg nu toch zelf, die kosten ondertussen ook al een hele pak geld?
Kleine veranderingen kunnen dus een wereld van verschil maken. Uit recent onderzoek van Dripl samen met onafhankelijk onderzoeksbureau iVox blijkt dat 50% van de werkende Belgen nog steeds te veel wegwerpverpakkingen op het werk aangeboden krijgen. Waarom beginnen we daar dan niet?
Meer dan de helft van de werknemers ziet liever een duurzaam kantoor. Bovendien kijken we meer en meer naar de plaats van hun bedrijf in de samenleving. Hoe duurzaam is mijn kantoor? Draagt het iets bij aan de maatschappij? Ondertussen kijken werkgevers sinds COVID en de energiecrisis steeds meer naar de kosten van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Gelukkig liggen tal van oplossingen op het snijpunt van deze tendenzen. Zo is het gemakkelijk om gezonde snacks zonder verpakking op kantoor aan te bieden of - we zeggen maar zoiets - gezonde drinks.
River Cleanup startte in 2017 met een cleanup van 10 minuten en groeide uit tot een internationale organisatie met 190.000 vrijwilligers actief in 89 landen. De Belgische non-profit wil plastic stoppen voordat het onze oceanen bereikt door rivieren op te ruimen, gedrag te veranderen en organisaties te transformeren. Partners zijn onder meer AB Safety, A.S.Adventure, Boma, Delhaize, Keytrade Bank, Multi Masters Group, en Volkswagen Belgium. Je kan hen onder andere steunen door donaties of door zelf tien minuten in je omgeving op te ruimen. Met één euro kunnen zij één kilo plastic uit onze oceanen verhelpen. Meer info op hun website.